کامپوزیت دندان یکی از پرکاربردترین روش‌های ترمیمی و زیبایی در دندانپزشکی است که در سال‌های اخیر طرفداران بیشتری هم پیدا کرده است. این روش به دلیل ظاهر طبیعی، سرعت اجرا و عدم نیاز به تراش زیاد دندان، مورد استقبال بسیاری از بیماران قرار گرفته است. چه هدف شما اصلاح لبخند باشد، چه ترمیم شکستگی یا پوسیدگی دندان، مراحل کامپوزیت دندان به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در عین سادگی، نتیجه‌ای بادوام به شما ارائه دهند. در طول فرآیند، دندانپزشک به‌صورت مرحله‌به‌مرحله اقداماتی را انجام می‌دهد؛ از انتخاب دقیق رنگ و آماده‌سازی سطح دندان گرفته تا اعمال لایه‌های کامپوزیت، تابش نور مخصوص و در نهایت صیقل نهایی. درک دقیق مراحل کامپوزیت دندان به بیماران کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری به این روش درمانی روی بیاورند و انتظارات واقع‌بینانه‌تری نسبت به نتیجه نهایی داشته باشند.
ترتیب مراحل کامپوزیت دندان
ترمیم دندان با کامپوزیت می‌تواند پس از آسیب‌هایی مانند پوسیدگی، ضربه یا ساییدگی ناشی از دندان‌قروچه، به بازگرداندن سلامت و زیبایی دندان کمک کند. یکی از مزیت‌های بزرگ کامپوزیت دندان این است که با رنگ طبیعی دندان‌ها هماهنگ می‌شود. بنابراین، بدون آن‌که قابل‌تشخیص باشد، عملکرد و ظاهر دندان شما اصلاح خواهد شد. در ادامه درباره مراحل کامپوزیت دندان بیشتر صحبت کرده‌ایم. مراحل کامپوزیت دندان به ترتیب عبارتند از:
- مشاوره با دندانپزشک
- انتخاب رنگ
- بررسی وضعیت دندان و لثه
- تراشیدن مینای دندان
- اسیدشویی دندان
- استفاده از کامپوزیت
- تابش نور مخصوص
- پولیش کامپوزیت
- تست استفاده از کامپوزیت
۱. مشاوره با دندانپزشک
مشاوره با دندانپزشک اولین گام مهم در کامپوزیت است. در این جلسه، دندانپزشک وضعیت سلامت دهان و دندان شما را بررسی کرده و درباره اهداف زیبایی و درمانی‌تان گفت‌وگو می‌کند. همچنین میزان مورد نیاز مواد کامپوزیت، روش اجرای آن و پیش‌بینی نتیجه نهایی را با شما مطرح خواهد کرد. این مرحله به بیماران کمک می‌کند تا درک دقیق‌تری از روند درمان داشته باشند.
۲. انتخاب رنگ
برای ایجاد ظاهری طبیعی، دندانپزشک از یک راهنمای رنگ (shade guide) استفاده می‌کند تا نزدیک‌ترین رنگ کامپوزیت به دندان‌های طبیعی شما انتخاب شود. طیف رنگی کامپوزیت‌ها بسیار گسترده است و در برخی موارد، برای طبیعی‌تر شدن نتیجه، از دو رنگ متفاوت برای بخش‌های مختلف دندان استفاده می‌شود؛ مثلاً رنگی روشن‌تر برای سطح بیرونی و رنگی ملایم‌تر برای ناحیه داخلی دندان. این دقت در انتخاب رنگ باعث می‌شود ترمیم نهایی، کاملاً هماهنگ با دندان‌های مجاور به نظر برسد.
۳. بررسی وضعیت دندان و لثه
برای ایجاد پیوند مؤثر بین دندان و مواد کامپوزیت، سطح دندان باید کاملاً تمیز باشد. این مرحله با پاک‌سازی دقیق دندان آغاز می‌شود؛ دندانپزشک با صیقل دادن سطح دندان، هرگونه لکه، پلاک، جرم یا بقایای مواد غذایی را از بین می‌برد. هدف، آماده‌سازی سطحی صاف و عاری از آلودگی برای اتصال مؤثر کامپوزیت است.
۴. تراشیدن مینای دندان
در برخی موارد، برای آماده‌سازی دندان جهت دریافت کامپوزیت، مقدار کمی از مینای دندان تراش داده می‌شود. این کار ممکن است با استفاده از ابزارهای مخصوص و در صورت نیاز همراه با بی‌حسی موضعی انجام شود تا بیمار احساس ناراحتی نداشته باشد. اگر هدف تنها زیبایی باشد و دندان سالم باشد، این تراش بسیار محدود یا حتی غیرضروری است. اما در صورت وجود پوسیدگی، ممکن است نیاز به سوراخ کردن گسترده‌تری باشد تا نواحی آسیب‌دیده برداشته و بستر سالمی برای کامپوزیت ایجاد شود.
۵. اسیدشویی دندان
پس از تراش، مرحله اسیدشویی انجام می‌شود. در این مرحله، دندانپزشک از محلولی حاوی ۳۰ تا ۴۰ درصد اسید فسفریک استفاده می‌کند. این ماده حدود ۱۵ ثانیه روی سطح دندان باقی می‌ماند و سپس به‌طور کامل شسته می‌شود. هدف از این مرحله، ایجاد سطحی زبر و میکروسکوپی روی مینای دندان است که باعث چسبیدن بهتر کامپوزیت به دندان می‌شود. ممکن است بیمار در این مرحله کمی طعم ترش یا تلخ حس کند که کاملاً طبیعی و موقتی است.
۶. استفاده از کامپوزیت
در این مرحله، دندانپزشک لایه‌های نازکی از مواد کامپوزیت را روی سطح آماده‌شده دندان قرار می‌دهد. این لایه‌ها به‌تدریج شکل نهایی دندان را می‌سازند. هر لایه به ماده باندینگ چسبیده و با دقت فرم داده می‌شود. کامپوزیت در ابتدا حالت خمیری و قابلیت شکل‌دهی دارد؛ چیزی شبیه به بتون. که این ویژگی به دندانپزشک اجازه می‌دهد فرم دقیق دندان را بازسازی کند.
پس از شکل‌دهی هر لایه، دندان در معرض نور مخصوص (نور پلیمریزاسیون) قرار می‌گیرد تا ماده سخت شود. این فرآیند معمولاً بین ۱۰ تا ۴۰ ثانیه زمان می‌برد. سپس فرم نهایی دندان تنظیم و با ابزارهای مخصوص صیقل داده می‌شود. در پایان این مرحله، شما ترمیمی کاملاً همرنگ با دندان طبیعی خواهید داشت که ظاهر و عملکرد دندان را بازمی‌گرداند.
۷. تابش نور مخصوص
مواد کامپوزیت نسبت به نور خاصی حساس است. پس از قرار دادن هر لایه از کامپوزیت، دندانپزشک از نور LED یا UV با طول موج مشخص برای سفت شدن (پلیمریزاسیون) آن استفاده می‌کند. این نور، ذرات رزین را به‌سرعت فعال کرده و ماده را در جای خود تثبیت می‌کند. استفاده درست از این نور در استحکام و دوام ترمیم کاملاً مؤثر است.
۸. پولیش کامپوزیت
در پایان، برای صاف و یکدست شدن سطح ترمیم‌شده، دندانپزشک از ابزارها و مواد پولیش مخصوص استفاده می‌کند. ابتدا با نوارها و دیسک‌های زبر، زبری‌های اولیه از بین می‌رود. سپس با ابزارهای پولیش کامپوزیت دندان نرم‌تر سطح دندان صاف، درخشان و شبیه به مینای طبیعی دندان می‌شود. این مرحله باعث می‌شود نه‌تنها ظاهر دندان زیبا باشد، بلکه احساس راحتی هنگام جویدن و صحبت کردن نیز حفظ شود.
۹. تست استفاده از کامپوزیت
پس از پایان پولیش، دندانپزشک بررسی نهایی را انجام می‌دهد تا مطمئن شود ترمیم با دندان‌های مجاور هماهنگ است و عملکرد صحیحی در جویدن دارد. ممکن است از بیمار خواسته شود دهان خود را ببندد تا هرگونه تماس غیرطبیعی بین دندان‌ها مشخص شود. در صورت نیاز، اصلاحات جزئی انجام می‌شود. این مرحله برای تضمین راحتی و طبیعی بودن نتیجه نهایی بسیار مهم است.
پروفسور سیده حوریه موسوی – متخصص دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی
استاد تمام دانشکده دندانپزشکی مشهد
آدرس: مشهد- بلوار سجاد، روبه روی مشهد مال، بین چهارراه خیام و گلریز، ساختمان پزشکان نگین، بلوک1 ، طبقه چهارم، پلاک ۱۴
051-37676258
09914725431
دیدگاهتان را بنویسید